ارزیابی دانش بومی و نوین زراعت زعفران (مطالعه موردی: سرایان)

نویسندگان

  • سعید علمی دانش آموخته مهندسی زراعت و اصلاح نباتات دانشکده کشاورزی سرایان، دانشگاه بیرجند
  • محمد علی بهدانی گروه پژوهشی زعفران دانشگاه بیرجند
  • مهسا اقحوانی شجری دانشجوی دکتری بوم شناسی کشاورزی ، دانشگاه فردوسی مشهد
چکیده مقاله:

مطالعة دانش بومی زراعت زعفران و مقایسة آن با دانش رسمی منجر به ارائة رهیافت های جدیدی در جهت کاهش خلاء عملکرد این محصول می شود. از این رو، در این پژوهش از طریق تهیة پرسشنامه و انجام مصاحبة حضوری با زعفران کاران به ارزیابی دانش بومی مرتبط با زراعت زعفران در شهرستان سرایان و مقایسة آن با نتایج تحقیقات علمی انجام شده، پرداخته شد. نتایج نشان داد که در این شهرستان کاشت زعفران عمدتاً از نیمه شهریور تا اواسط مهرماه صورت می گیرد که با توجه به نتایج مطالعات علمی بهتر است در خرداد ماه صورت پذیرد. بیشتر کشاورزان کاشت زعفران در خاک دارای بافت متوسط (84 درصد کشاورزان)، استفاده از بنه های بالای هشت گرم (56 درصد)، تراکم کاشت 95 تا 110 بوته در متر مربع (86 درصد)، عمق کاشت 20 سانتی‌متر (70 درصد) و آرایش کاشت 20×20 سانتی‌متر (70 درصد) را برای زراعت این گیاه مناسب دانستند که در خصوص اکثر شاخص های مورد بررسی ارتباط خوبی بین دانش بومی و دانش رسمی مشاهده می شود، هر چند که لازم است در خصوص اندازة بنه، تراکم و روش کاشت و ارتباط آنها با تعداد سال های بهره برداری از مزرعه دقت بیشتری صورت گیرد. بیشتر کشاورزان استفاده از کود دامی (42 درصد) یا تلفیق کود دامی و شیمیایی (56 درصد)، انجام پنج نوبت آبیاری در طی فصل رشد گیاه (45 درصد)، سله شکنی پس از اولین آبیاری پاییزه و کنترل علف های هرز را در زراعت زعفران توصیه نمودند. در این خصوص، نیز لازم است با کاهش اتکاء به کودهای شیمیایی و تأمین مناسب تر نیاز آبی گیاه به خصوص در سال های کم باران به افزایش کمیت و کیفیت زعفران تولیدی کمک نمود. اکثر افراد مورد مصاحبه آبیاری تابستانه، بارندگی کم در فصل زمستان و نیز وقوع تابستان های گرم را برای گلدهی زعفران نامناسب دانستند. به طور کلی، بین روش های سنتی و نتایج پژوهش های علمی مرتبط با زراعت زعفران در پاره-ای از موارد تضادهایی مشاهده گردید که لازم است از طریق روش های ترویجی و نیز انجام مطالعات تحقیقاتی بیشتر در جهت رفع نواقص به منظور کاهش خلاء عملکرد زعفران تلاش شود.

برای دانلود باید عضویت طلایی داشته باشید

برای دانلود متن کامل این مقاله و بیش از 32 میلیون مقاله دیگر ابتدا ثبت نام کنید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

ارزیابی دانش فنی کشاورزان در رابطه با زراعت زعفران ( مورد مطالعه: استان خراسان ‌جنوبی)

یکی از عوامل پائین بودن میزان عملکرد زعفران در ایران، عدم اطلاعات کافی و ناآشنا بودن زعفران­کاران با  اصول کشت و کار علمی این گیاه نقدینه است. در این تحقیق، هدف این بود که با ارزیابی دانش کشاورزان استان خراسان جنوبی در مورد کشت زعفران، نقاط ضعف و قوت آنان مورد بررسی قرار گیرد تا بتوان از طریق انتقال یافته­های این پژوهش به متولیان و کشاورزان، قدم­های مؤثری را در جهت افزایش عملکرد، برداشت. برای ب...

متن کامل

معرفی فعالیت‌های مدیریتی پایدار و ناپایدار در زراعت زعفران (مطالعه موردی: شهرستان گناباد)

بررسی­ها نشان داده است که عملکرد مزارع زعفران در ایران طی سال‌های 96-1350 حدود 44 درصد کاهش یافته که یکی از دلایل آن گرایش به سیستم‌های کشت ناپایدار است. از این­رو مطالعه حاضر با هدف شناسایی فعالیت‌های پایدار و ناپایدار زراعی در مزارع زعفران شهرستان گناباد، بهبود مدیریت زراعی و همچنین ارائه خط مشی برای مطالعات آتی در زمینه سنجش پایداری کشت این محصول انجام شد. برای دستیابی به این اهداف، پرسشنامه...

متن کامل

بررسی دانش بومی زعفران کاران پیرامون مسائل مرتبط با آبیاری (مطالعه موردی: خراسان جنوبی)

زعفران کاران استان خراسان جنوبی اگرچه زحمت زیادی برای تولید هرچه بیشتر این محصول، متحمل می شوند، اما به اندازه مطلوب، برداشت ندارند. این امر می تواند ناشی از عدم اطلاعات کافی آنان در رابطه با کشت علمی گیاه زعفران باشد. در این تحقیق، هدف آن است که با ارزیابی دانش بومی کشاورزان منطقه در مورد مسائل مرتبط با آبیاری زعفران، نقاط ضعف و قوت آنان مورد بررسی قرار گیرد تا بتوان از طریق انتقال یافته های ا...

متن کامل

زعفران در آینه دانش بومی میراث مکتوب کهن ایران

زعفران گیاه بومی ایران است که از دوران باستان ایرانیان نحوه کشت و کار، کاربرد های تغذیه ای و مصارف دارویی می شناختند. دانش بومی ایرانیان در ارتباط با زعفران بسیار غنی بوده و امروزه کاربردی است که ریشه علمی در متون کهن کشاورزی دارد. این گیاه در فرهنگ و ادبیات فارسی جایگاه ویژه ای پیدا کرده است که نشانه پر ارزش بودن و عاشقی که دور از معشوق به حال ناخوش گرفتار گردیده، می باشد. در متون کهن کشاورزی،...

متن کامل

فرهنگ و دانش عامیانه (مطالعه موردی: شیوه‌های سنتی و دانش بومی شترداری)-حسین بارانی -رضا شهرکی

چکیده مردم شناسی به عنوان علم فرهنگ و بررسی شیوه تعامل و تطابق بشر با محیط جایگاه ویژه ای دارد. یکی از مهمترین مباحث مردم شناسی در شناخت فرهنگ جوامع روستایی و عشایری بررسی دانش بومی آنان و بررسی شیوه انطباق آنان با محیط و طبیعت و  رفع نیازهای زیستی و غیر زیستی از محیط است. دانش بومی به راه حل‌هایی گفته می‌شود که به صورت تجربی در سالیان دراز، انسان، جهت حل مشکلات خود و بر پایه تجربیات گذشتگان به...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید

ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده

{@ msg_add @}


عنوان ژورنال

دوره 3  شماره 1

صفحات  31- 50

تاریخ انتشار 2015-06-22

با دنبال کردن یک ژورنال هنگامی که شماره جدید این ژورنال منتشر می شود به شما از طریق ایمیل اطلاع داده می شود.

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023